HANEFÎ İMÂMLARINDAN, İMÂM-I MUHAMMED (R.A.) - 19 EKİM 2024 - MEVLANA TAKVİMİ

Mevlana Takvimi

Fakih ve müçtehid olan İmâm-ı Muhammed, İmâm-ı A‘zam Ebû Hanîfe (r.a.)’den aldığı ilmî, Şam bölgesinde yaydı. Hârûn er-Reşîd döneminde Rakka kadılığı yaptı. Kadılıktan azledildikten sonra Bağdat’a döndü. İmâm Muhammed b. Hasen eş-Şeybânî (r.a.), İmâm-ı Mâlik ve eş-Şa‘bî (r.a.e.) gibi Ebû Hanîfe (r.a.)’in de hocaları olan âlimlerden ders aldı. Kitaplar yazdı, talebe yetiştirdi. İmâm-ı Şâfiî (r.a.) gibi önde gelen hadîs ve fıkıh âlimleri ondan ders aldı. Nitekim İmâm-ı Şâfiî (r.a.); “Muhammed b. Hasen’den bir deve yükü ilim aldım” diyerek daima ondan övgüyle bahsederdi. Halîfe Hârûn er-Reşîd ona saygı duyar, hürmet ederdi. Hârûn er-Reşîd, bir gün İmâm Muhammed b. Hasen eş-Şeybânî’nin ilim halkasına uğramıştı. Halîfeyi görünce İmâm Muhammed b. Hasen eş-Şeybânî dışındakiler ayağa kalktı. Halîfe bir müddet onun ayağa kalkmasını bekledi. Bu esnada halîfenin adamları da içeri girdiler ve halîfenin yetkili olan bir adamı İmâm Muhammed b. Hasen eş-Şeybânî (r.a.)’i çağırınca talebeleri endişeye kapıldı. Bir müddet sonra gelen İmâm Muhammed b. Hasen eş-Şeybânî (r.a.) şunları söyledi: “Bana diğerleriyle birlikte niçin ayağa kalkmadın? diye sordular. Ben de; “Beni düşürmek istemediğin gruba dâhil olmamak için ayağa kalkmadım. Sen ilim halkasını ziyâret etmek amacıyla gelmiştin, ben de bunun dışına çıkmak istemedim. Ayrıca Hz. Peygamber (s.a.v.) de; “İnsanların kendisi için ayağa kalkmasını isteyen cehennemdeki yerine hazır olsun” buyurmuştur. Hz. Peygamber (s.a.v.) bununla âlimleri kasdetmiş olmalıdır. Makâm ve mevkiye saygı için ayağa kalkan, korkusu sebebiyle kalkmıştır. Böyle bir durumda oturan ise sünnete tâbi olmuştur. Bu da sizin için bir şereftir” diye karşılık verdim. Bunun üzerine o; “Doğru söylüyorsun” diye mukabele etti.” (Muhammed el-Harisî, Muhaddisler Nazarında İmam-ı A’zam Ebû Hanîfe, c.1, s.85-86)