Opinie | Nóg meer vluchtelingen

De Wereld | BNR

Op een paar landen na, kun je zeggen dat vrede, veiligheid en welvaart Afrika nooit hebben bereikt. Een groot deel van het continent heeft de boot gemist, wat in het Westen leidt tot een gevoel van machteloosheid, en daarmee onverschilligheid. Aan het drama in Soedan kunnen we simpelweg niets doen. Maar het gevolg, een enorme vluchtelingenstroom, is weldegelijk ons probleem.

Zuid-Soedan heeft bemiddeling aangeboden, en hoopt op verlenging van de huidige wapenstilstand, die nog geen moment is nageleefd. De VN houdt rekening met 800.000 vluchtelingen, waarvan een groot deel zal proberen naar Europa en Amerika te komen. Ze vluchten niet voor een burgeroorlog, maar omdat twee rivaliserende krijgsheren met hun legers elkaar bestrijden. Daarbij zijn vele honderden krijgers en burgers omgekomen, en vele duizenden gewond. Maar op de achtergrond speelt de haat mee tussen etnische groepen, met de Arabieren als meerderheid, en volkeren als de Fur, Beja, Nubiërs en Fallata als minderheid. Er zijn meer dan 500 stammen, die ruim 400 talen spreken.

De genocide op minstens 300.000 burgers in de opstandige westelijke provincie Darfoer, twintig jaar geleden, werd uitgevoerd door een huurlingenleger van Arabieren, de Janjaweed – je zou kunnen zeggen: een soort Wagnergroep – ingezet door de toenmalige president Al-Bashir. Inmiddels noemen zij zich de Rapid Support Force en vormen het leger dat vecht tegen het regeringsleger.

De meeste buitenlanders zijn inmiddels geëvacueerd, maar Rusland heeft nog vier militaire transportvliegtuigen gestuurd om 200 burgers op te pikken. Omdat het vliegveld van Khartoem voortdurend onder vuur ligt, zijn de reddingsoperaties levensgevaarlijk. Ook de haven, Port Soedan, is onveilig.

Maar het meest tragische is en blijft dat de burgers er niets aan kunnen doen. Het overkomt ze, en ze zijn machteloos. Jan Pronk, oud-VN-gezant in Soedan, sprak bij BNR de hoop uit dat China zich als serieuze bemiddelaar opwerpt. Prima idee, want dat land heeft goede betrekkingen met een aantal Afrikaanse landen. Maar ook Xi Jinping kan de krijgsheren niet dwingen. Meest urgente vraag voor ons: wat doen we met die nieuwe stroom vluchtelingen? Want die komt eraan.

See omnystudio.com/listener for privacy information.